رشته مهندسی آبیاری

اگر به برخی از خبرهاو آمار آب های شیرین توجه کنید و به عواقب خطرناک خشکسالی و خسارت های جبران ناپذیر آن فکر کنید آنچه از تعجب شما می کاهد و به ارزش اسم این رشته می افزاید همان برخورد مهندس با آب ، این ماده حیات بخش است محدودیت منابع ، نیاز روز افزون و افزایش جمعیت برای مهندسی کردن در حوزه آب آنقدر ارزشمند و ضروری است که نیازی به دلیل و برهان ندارد ،برای تامین نیروی انسانی متعهد و متخصص در رشته آبیاری و زهکشی به منظور نیل به خودکفایی در زمینه آبیاری و زهکشی لازم است متخصصینی تربیت شوند که بتوانند با استفاده از دانش و تجربیات خود در توسعه و رشد اقتصادی کشور از طریق بالا بردن راندمان استفاده از منابع آب و خاک دخالت کرده و در امور تحقیقات و آموزش و برنامه ریزی و طراحی و زهکشی نیز خدمت نمایند.

تعریف و هدف:
در دوره کارشناسی کشاورزی، عنوان آبیاری به رشته ای اطلاق می گردد که با دارا بودن مجموعه ای از علوم و روشهای در زمینه هایی که ذیلاً بیان می گردد، کارآئی و مهارتهای مورد نظر را تأمین نمایند:
۱- شناسایی مراحل مختلف مطالعه، شرکت در بررسی و طراحی پروژه های آبیاری و زهکشی
۲- شناسایی نحوه بهره برداری، نگهداری و مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی
هدف از ایجاد این رشته تربیت کارشناسان و مهندسین کارآمدی می باشد که بتوانند علاوه بر دارا شدن مسئولیتهای محوله در زمینه آبیاری و زهکشی، در برنامه ریزی، تحقیقات، طراحی و آموزش (در سطح دبیرستانهای کشاورزی) علوم آبیاری و زهکشی شایسته ای را ارائه نمایند.

سطوح رشته

ردیف نام دانشگاه کاردانی کارشناسی ارشد دکترا
۱ باهنرکرمان *
۲ تهران *
۳ رازی کرمانشاه *
۴ زابل *
۵ شهرکرد *
۶ شهیدچمران اهواز *
۷ شیراز *
۸ صنعتی اصفهان *
۹ فردوسی مشهد *
۱۰ گیلان *
۱۱ مازندران *

درسهای رشته

ردیف نام درس ردیف نام درس
۱ آبهای زیرزمینی ۲ آبیاری عمومی
۳ آمار و احتمالات ۴ استاتیک
۵ اصول ترویج و آموزش کشاورزی ۶ اصول زهکشی
۷ اقتصاد مهندسی ۸ اقتصاد کشاورزی
۹ باغبانی عمومی ۱۰ بتن و بتن مسلح
۱۱ برنامه نویسی کامپیوتر ۱۲ پروژه
۱۳ پمپها و ایستگاههای پمپاژ ۱۴ تامین آب مشروب روستاها
۱۵ تحلیل سازهها ۱۶ حفاظت آب و خاک
۱۷ خاک های شور و اقلیمی ۱۸ خاکشناسی عمومی
۱۹ دینامیک ۲۰ رابطه آب و خاک و گیاه
۲۱ رابطه آب و خاک و گیاه (نظری، عملی) ۲۲ رسم فنی ۱
۲۳ ریاضیات ۱ ۲۴ ریاضیات ۲
۲۵ ریاضیات ۳ ۲۶ زراعت عمومی
۲۷ زراعت غلات ۲۸ زمین شناسی
۲۹ ساختمانهای روستایی ۳۰ شیمی عمومی
۳۱ طراحی ساختمانهای انتقال آب (۲) ۳۲ طراحی ساختمانهای انتقال آب ۱
۳۳ طراحی سیستمهای آبیاری ۳۴ طرح سیستمهای کشاورزی ۱
۳۵ عملیات کشاورزی ۳۶ فیزیک عمومی
۳۷ فیزیک مکانیک ۳۸ گیاهشناسی ۱(فیزیولوژی و تشریح )
۳۹ ماشینهای کشاورزی ۴۰ مدیریت منابع آب
۴۱ مساحی و نقشه برداری ۴۲ مصالح و روشهای ساختمانی
۴۳ مقاومت مصالح ۱ ۴۴ مهندسی زهکشی
۴۵ مکانیک خاک ۴۶ مکانیک سیالات
۴۷ نقشه برداری تکمیلی ۴۸ هوا و اقلیم شناسی
۴۹ هیدرولوژی مهندسی ۵۰ هیدرولوژی آبهای سطحی
۵۱ هیدرولیک ۵۲ هیدرولیک انهار
۵۳ کیفیت آب صنعت و بازار کار
علم آبیاری، علم آب و خاک است، نحوه رساندن آب تا مزرعه توسط کانالها یا لوله‌های انتقال آب و شبکه‌های توزیع آب در زمین زراعی، تأمین نیاز محصولات زراعی و باغی با روشهای مختلف ‌آبیاری و خارج ساختن آبهای اضافی از پیرامون ریشه به منظور تنفس ریشه گیاه توسط شبکه‌های زهکشی و احداث سدهای انحرافی و خاکی برای آبیاری کشاورزی، جزء مهمترین زمینه‌های کاری یک مهندس آبیاری است.
البته فارغ‌التحصیلان این رشته با توجه به واحدهای گذرانده شده می‌توانند در زمینه‌های دیگر، مثل نقشه برداری، محاسبه آبهای روان و سیل ناشی از بارندگی، طراحی و احداث سیل بندها، حفاظت آب و خاک در مقابل فرسایش، طراحی سیستم فاضلاب شهری، استفاده از زمینهای شور و قلیایی و آبهای شور در کشاورزی و. . . وارد عرصه کار شوند. فارغ التحصیلان این رشته می توانند در برنامه ریزی و هدایت امور اجرایی پروژه های آبیاری و زهکشی، تدریس در دبیرستانهای کشاورزی و نیز در کارهای آزمایشگاهی آموزشکده ها و دانشکده های کشاورزی در زمینه آبیاری و زهکشی فعالیت نمایند.